Selecteer een pagina

BROEDERHUIS HEERLEN

Herbestemming, Restauratie, Werken
Info
Hold the lost

Het Broederhuis en de Broederschool vormen de karakteristieke twee-eenheid van Kerk en Onderwijs zoals dat begin 20e eeuw gebruikelijk was in Nederland. De onderwijswet van 1920 maakt het mogelijk dat ook katholieke scholen een overheidssubsidie ontvangen waarna de bouw van verschillende scholen in Heerlen kan aanvangen. Er wordt o.a. besloten tot de bouw van een Jongensschool in de nieuwe wijk mijnwerkerskolonie De Molenberg. De school komt onder leiding van broeders uit Maastricht die een onderkomen krijgen in het naastgelegen Broederhuis. Opdrachtgever was de Parochiale Schoolvereniging Heerlen en de nog jonge architect Frits Peutz krijgt opdracht voor klooster en school. Het Broederhuis uit 1921 heeft inmiddels de status van Rijksmonument nr. 512782. In 1931 volgt een uitbreiding met kapel aan de achter- resp. tuinzijde.

Het gebouw en de architect wordt treffend beschreven door H. Thunnissen in Klei 19 (1927).

Bij het Broederhuis werd de romanticus meer aan het werk gelaten dan de nuchter ingestelde intellectualist. De plattegronden zijn goed bestudeerd, de raamopeningen juist afgepast in de gevels, maar het werk toont meer een zich laten gaan op het gevoel, vooral in de detaillering van de verticale partij boven de ingang welke op zich van goede werking was, maar minder harmonisch met de naast staande topgevel samengroeit.

Het monument is gerestaureerd en zoveel mogelijk hersteld naar de oorspronkelijke toestand. Originele stalen kozijnen zijn uitgebouwd, geconserveerd en teruggeplaatst met renovatieglas. De brede aluminium profielen uit de jaren 60 zijn vervangen door het renovatieprofiel van Reynaers. De gevels van metselwerk, Kunrader Steen en Zandstenen ornamenten zijn slechts mild gereinigd zodat patina en materialiteit behouden blijft boven volledige verwijdering van vuil.

De belangrijkste ingreep vindt plaats in de kapel, als uitbreiding in 1931 gebouwd in de kloostertuin. Het ontwerp voor de nieuwe Brede Maatschappelijke Voorziening past de monumenten Broederhuis en Broederschool in door juist af te zien van een courante aula die de gebouwen aan elkaar zou breien. Een nieuw gemeenschappelijk entreeplein tussen de bestaande en nieuwe school- resp. sportgebouwen fungeert als buitenaula en geeft ruimte aan de monumenten. De nieuwbouw dient bewust als neutraal decor voor de monumentale en eclectische architectuur van Frits Peutz. De kapel, oorspronkelijk verdekt gelegen in de kloostertuin komt midden op dit nieuwe plein te liggen. Op een respectvolle wijze wordt de kapelgevel aan het plein door drie verticale raamopeningen geopend en presenteert zich zo als hart van het nieuwe ensemble.

In het interieur van de kapel worden alle religieuze symbolen en verwijzingen verwijderd. Echter de sporen van het gebruik als kapel zoals roetsporen van honderd jaar kaarsenlicht en de afdruk van het kruis achter het altaar, blijven zorgvuldig gehandhaafd. Deze gelaagdheid in tijd, ruimte en functie zijn namelijk het waardevolste geschenk van onze monumenten, ‘hold the lost’.

Data
opdrachtgever
Gemeente Heerlen

ontwerp
2009

programma
Onderdeel van de BMV Molenberg: restauratie, renovatie en uitbreiding; Wijkgebouw met horeca en 2 basisscholen incl. sportaccommodatie

bvo
Broederhuis 1.603 m2
Broederschool 1.489 m2

status
gerealiseerd, augustus 2015

 

X

Wilhelminaplein 25
6411 KW Heerlen

Ga naar Google Maps

00 31 (0)45 7 00 97 14
[email protected]
www.architectenzaak.eu

KvK 59690666
ABN AMRO 50.51.14.798.